Wat verandert er in het nieuwe pensioenstelsel voor mij?

Om jou inzicht te geven in wat het nieuwe pensioenstelsel precies betekent voor jouw situatie, hebben we dit artikel geschreven met onze pensioenexpert Bonnie Meessen. We geven een overzicht van de belangrijkste afspraken in de nieuwe pensioenwet, die op 1 juli 2023 van kracht wordt, en hoe deze van invloed kunnen zijn op jouw persoonlijke situatie. Wil je weten hoe het staat met jouw pensioen? Neem dan contact op met Bonnie. 

Waarom een nieuwe pensioenwet? 

Het huidige pensioenstelsel sluit niet goed aan bij de flexibele arbeidsmarkt en de vergrijzende samenleving. Het systeem belooft zekerheid die steeds moeilijker waar te maken is. Ondanks goede beleggingsrendementen, mede als gevolg van de gedaalde rente in de afgelopen jaren, hebben pensioenfondsen nauwelijks pensioenen kunnen indexeren en soms zelfs moeten korten. De gedaalde rente heeft de fondsen in veel gevallen parten gespeeld. 

Het huidige stelsel legt sterk de nadruk op zekerheid, wat grote kosten met zich meebrengt voor pensioenfondsen vanwege de vergrijzing en het groeiend aantal gepensioneerden. Het waarborgen van die zekerheid vereist veilige, maar minder renderende beleggingen om buffers op te bouwen. 

Het nieuwe pensioenstelsel sluit beter aan bij de behoeften en uitdagingen van individuen en pensioenfondsen om hun beloften waar te maken. 

Een individueel pensioen in het nieuwe pensioenstelsel 

In het huidige systeem bouwt elke werknemer, ongeacht leeftijd, hetzelfde pensioen op in een pensioenfonds. De werkgever betaalt een gemiddelde premie voor die pensioenregeling, ongeacht de leeftijd. Dit wordt de doorsneepremie genoemd. In werkelijkheid betalen jongeren eigenlijk een lagere premie en ouderen een hogere premie. Dit systeem verdwijnt. De werkgever betaalt nog steeds dezelfde premie voor iedereen, maar daardoor bouwen jongeren naar verwachting een hoger pensioen op in die jaren en ouderen een lager pensioen. Er worden afspraken gemaakt om eventuele pensioentekorten in de komende jaren aan te vullen. Dit kan betekenen dat jouw pensioenopbouw anders verloopt dan voorheen. 

Wat gebeurt er met mijn opgebouwde pensioen? 

Wat er gebeurt met jouw opgebouwde pensioen hangt af van of je pensioen opbouwt bij een pensioenfonds, verzekeraar of premiepensioeninstelling. 

1. Pensioenfondsen moeten voor 1 januari 2028, als cao-partijen dit gezamenlijk beslissen, alles omzetten naar het nieuwe systeem, wat invaren wordt genoemd. Bij het overzetten wordt de waarde van jouw opgebouwde pensioen in het nieuwe systeem berekend. Deze waarde en de premie die daarna jaarlijks voor jou wordt betaald, leiden uiteindelijk, afhankelijk van het rendement van het fonds, tot jouw pensioen. Hoe ouder je bent, hoe groter de bescherming tegen een daling van je pensioen. Hoe jonger je bent, hoe langer de horizon naar je pensioen en hoe meer rendement je kunt behalen.
   
2. Als je pensioen opbouwt bij een verzekeraar of premiepensioeninstelling, blijven deze pensioenen ongewijzigd. Wel zal jouw werkgever, in overleg met de ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging, de pensioenregeling uiterlijk op 1 januari 2028 moeten aanpassen. Uiteindelijk moet je hier zelf ook mee instemmen. In de nieuwe pensioenregeling krijg je mogelijk de keuze om wel of niet te beleggen met je pensioen. Als je niet belegt, ontvang je een gegarandeerde uitkering. Als je wel belegt, wordt dit een variabele uitkering genoemd. Deze kan hoger zijn omdat je blijft beleggen, maar er is ook een kans dat de uitkering varieert afhankelijk van de economie. Je maakt deze keuze uiterlijk op je pensioendatum. 

Als je momenteel een rechtstreeks verzekerd pensioen hebt in de vorm van een vaste gegarandeerde uitkering, blijft het opgebouwde pensioen behouden tot het moment waarop de regeling wordt aangepast. Jouw werkgever moet echter vóór 1 januari 2028 de regeling omzetten naar de nieuwe regeling. 

De AOW-leeftijd stijgt minder snel 

De pensioenleeftijd is in 2023 bevroren op 66 jaar en 10 maanden. Daarna zal deze stijgen naar 67 jaar in 2024. Dit betekent dat je mogelijk later dan verwacht in aanmerking komt voor je AOW-uitkering. In het nieuwe systeem wordt de AOW-leeftijd gekoppeld aan de levensverwachting, wat betekent dat een andere levensverwachting ook een andere pensioenleeftijd met zich meebrengt. Wil je weten wanneer jij AOW krijgt? Doe dan de check bij het SVB. 

Welk risicoprofiel kies jij voor je pensioen? 

Een nieuwe pensioenregeling met een gelijke premie voor iedereen heeft invloed op jouw pensioen. Het uiteindelijke pensioen is afhankelijk van de hoogte van de ingelegde premies, het rendement, de ontwikkeling van de levensverwachting en de rente op de pensioendatum. 

Als jouw werkgever of CAO-partners kiezen voor een flexibele pensioenregeling, kun je in het nieuwe pensioenstelsel zelf kiezen hoe de premie voor jou moet worden belegd door het pensioenfonds, de verzekeraar of de premiepensioeninstelling. Dit doe je door een beleggingsprofiel (lifecycle) te kiezen. Vanaf 1 juli 2023 zijn deze pensioenuitvoerders verplicht om je hierin veel meer te begeleiden. 

Welke keuzes heb ik op mijn pensioendatum? 

Op het moment dat je met pensioen gaat, krijg je verschillende keuzes voorgelegd. Hier zijn vijf veelvoorkomende keuzes die je kunt maken: 

1. Eerst meer pensioen, daarna minder, of juist andersom. 

1. Kiezen voor een variabele uitkering waarbij je na pensionering blijft beleggen, of een vaste uitkering. 

1. Een eenmalig bedrag opnemen tot wel 10% van het totale pensioen. 

1. Een deel van het partnerpensioen omzetten in een hoger of eerder ingaand ouderdomspensioen, of andersom. 

1. Eerder met pensioen gaan. 

Aangezien je waarschijnlijk meerdere pensioenpotjes hebt, is het verstandig om samen met jouw adviseur jouw situatie in kaart te brengen. Op die manier optimaliseer je jouw pensioenuitkeringen. Hoe ga jij het gat tussen je AOW en je eerste pensioenuitkering overbruggen? Weet je eigenlijk wel hoeveel pensioen je gaat krijgen? 

Het nabestaandenpensioen 

Met het nabestaandenpensioen zorg je voor jouw nabestaanden. De wet maakt onderscheid tussen twee periodes. De eerste periode is de periode tot aan je pensioen. In de nieuwe wet is het nabestaandenpensioen maximaal 50% van je loon. De precieze hoogte wordt vastgesteld door je werkgever of de CAO-partijen. Als je werkgever hiervan afwijkt, moet hij jouw instemming vragen, aangezien het nabestaandenpensioen zowel minder als meer kan zijn dan nu. 

Je hebt recht op nabestaandenpensioen zolang je in dienst bent en zodra je met pensioen gaat. Als je stopt met werken bij jouw werkgever, is het belangrijk dat je een losse verzekering afsluit om dit risico af te dekken. De tweede periode is de periode vanaf je pensioen. In het nieuwe pensioenstelsel is de hoogte van het nabestaandenpensioen afhankelijk van het opgebouwde pensioenbedrag en de keuzes die jij maakt op je pensioendatum. 

Wil je weten hoe het staat met jouw pensioen? Neem dan nu contact op met een van onze adviseurs voor persoonlijk advies. Bereid je voor op een solide pensioentoekomst!